Τα τελευταία χρόνια το ενδιαφέρον μου έχει στραφεί προς μια πανάρχαια μέθοδο θεραπευτικής, την λουτροθεραπεία.
Μετά την επίσκεψή μου στα μεταλλικά νερά του Καύκασου της Ρωσίας και τις ανεπτυγμένες λουτρόπολεις της, επιστρέφοντας στην Ελλάδα, μου έγινε μία πρόταση να διδάξω σαν γιατρός στο ΙΕΚ που διεξαγόταν στα Λουτρά της Αιδηψού και είχε σαν αντικείμενο την Λουτροθεραπεία και την Θαλασσοθεραπεία και ο στόχος ήταν να εκπαιδεύσει άτομα για την θέση του Λουτρονόμου.
Μέσω της εμπειρίας αυτής σαν καθηγητής στα ΙΕΚ μου δόθηκε η ευκαιρία να εντρυφήσω στο θεωρητικό πεδίο της ιαματικής Λουτροθεραπείας αλλά και του θερμαλισμού γενικότερα.
Ήρθα όμως και σε επαφή με το πρακτικό μέρος, όπως αυτό διενεργείται στην Ελλάδα.
Στη χώρα μας υπάρχουν πολλές ιαματικές πηγές και μεταλλικά νερά που από πλευράς χημικής συστάσεως και ιδιοτήτων καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα και μια μεγάλη ποικιλία νερών. Υπάρχουν αντίστοιχα και πολλές φημισμένες Λουτρόπολεις, μεταξύ των οποίων και τα Λουτρά της Αιδηψού.
Η ιαματική λουτροθεραπεία είναι αρκετά αναπτυγμένη στην πατρίδα μας και χιλιάδες Έλληνες συρρέουν στις λουτρόπολεις, ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες, προκειμένου να ανακουφιστούν από χρόνια προβλήματα υγείας. Κάποιοι άλλοι, στα πλαίσια της πρόληψης κάνουν μπάνια για να αποφύγουν ενδεχόμενα προβλήματα υγείας που θα εμφανιστούν στο μέλλον.
Η κίνηση των πολιτών ενισχύεται μέχρι πρότινος τουλάχιστον από τα ασφαλιστικά ταμεία που εγκρίνουν τις λουτροθεραπείες στους ασφαλισμένους τους και τους επιδοτούν με διάφορα χρηματικά ποσά.
Έτσι τα τελευταία 30-40 χρόνια υπήρξε μια άνθιση του λεγόμενου ιαματικού τουρισμού. Πολλοί επιχειρηματίες αναβάθμισαν τις υποδομές τους για να ανταποκριθούν στις αυξημένες απαιτήσεις, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν σύγχρονες και όμορφες εγκαταστάσεις.
Όλα τα παραπάνω δείχνουν ότι τα πράγματα πάνε καλά. Ποια είναι όμως η πραγματικότητα;
Υπό το φάσμα της οικονομικής κρίσης που πλανάται στην χώρα, ο εσωτερικός τουρισμός αναμένεται να συρρικνωθεί όπως επίσης και οι κρατικές δαπάνες προς τους ασφαλισμένους. Έτσι η ομφαλοσκόπηση την οποία συντηρούσε ο εύκολος εσωτερικός επιδοτούμενος τουρισμός, μοιραία θα πάψει να υπάρχει!
Το βλέμμα στρέφεται στο εξωτερικό και όλοι προσδοκούν την έλευση ξένων τουριστών που θα αποφέρουν συνάλλαγμα και θα τονώσουν την αγορά.
Μπορεί όμως ο Ελληνικός θερμαλισμός να ανταποκριθεί στις νέες παγκόσμιες επιταγές;
Ο Ελληνικός ιαματικός τουρισμός αν και όπως είπαμε παραπάνω παρουσίασε άνοδο τα τελευταία χρόνια, έχασε τον προσανατολισμό του. Επιδεικνύοντας αυτιστική συμπεριφορά, ικανοποιήθηκε από την εσωτερική αγορά, χωρίς να ενδιαφερθεί για τις διεθνείς εξελίξεις.
Για να κατανοήσουμε την κατάσταση, στην οποία βρίσκεται η λουτροθεραπεία στην Ελλάδα, θα πρέπει εν συντομία να πούμε λίγα πράγματα για τον ιαματισμό. Η λουτροθεραπεία όπως η ίδια η λέξη φανερώνει, είναι μια θεραπεία! Θεραπεία που γίνεται με λούσεις (μπάνια).
Ο θερμαλισμός αντίστοιχα αντιπροσωπεύει όλες τις μεθόδους θεραπείες που επιτυγχάνονται χρησιμοποιώντας σαν μέσο ένα φυσικό στοιχείο ή φυσικό πόρο. Το πιο γνωστό και διαδεδομένο μέσο είναι τα θερμά νερά και οι θερμές πηγές. Υπάρχουν όμως και άλλα στοιχεία όπως η θάλασσα ή το ιδιαίτερο κλίμα ενός τόπου.
Η θεραπεία και η θεραπευτική αποτελεί το βασικό αντικείμενο και ο καταληκτικός στόχος της ιατρικής. Το αυτονόητο που έχουν κάνει οι ανεπτυγμένες θερμαλιστικά χώρες είναι ότι έχουν συνδέσει τον θερμαλισμό με την ιατρική επιστήμη.
Αντίθετα στην Ελλάδα, η Ιατρική και οι γιατροί, αποτελούν διακοσμητικά στοιχεία στην υπόθεση και ο ρόλος τους εξαντλείται σε μια τυπική έγκριση και έκδοση άδειας για λουτροθεραπεία. Ο λουόμενος στη συνέχεια πράττει (ενεργεί) σύμφωνα με τη δική του κρίση, πηγαίνει όπου αυτός νομίζει ότι είναι καλύτερα, κάνει όσα λουτρά νομίζει ότι χρειάζεται, ακολουθεί διατροφή πολλές φορές ακατάλληλη. Η όλη εικόνα φανερώνει μια οπισθοδρομική κατάσταση.
Από την άλλη μεριά η λουρόπολεις παρουσιάζουν πολλά λειτουργικά και δομικά προβλήματα. Οι δρόμοι είναι απαράδεχτοι, (γεμάτοι με λακκούβες), δεν υπάρχουν πεζοδρόμια και πεζόδρομοι, δεν υπάρχουν υποδομές για την κυκλοφορία ατόμων με ειδικές ανάγκες. Δεν υπάρχουν ποιοτικοί έλεγχοι του περιβάλλοντος όπως για παράδειγμα των επιπέδων του θορύβου. Για να μην αναφερθώ στην μέριμνα για αρχιτεκτονικούς ρυθμούς και καλαισθησία των λουτροπόλεων.
Συνοψίζοντας, η λουτροθεραπεία στην Ελλάδα, είχε παρουσιάσει μια επίπλαστη άνθιση και ανάπτυξη που στηριζόταν σε σαθρό υπόβαθρο με αποτέλεσμα ο ελληνικός θερμαλισμός να μην είναι αυτή τη στιγμή ανταγωνιστικός στο διεθνές περιβάλλον και να απειλείται ακόμα και η ύπαρξη του ή η διαχείριση του από ελληνικά χέρια.
Επειδή όμως οι φυσικοί ιαματικοί πόροι, που αποτελούν κληρονομιά των προγόνων μας, υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν, είναι στο χέρι μας, δουλεύοντας σκληρά, να αναβαθμίσουμε τις υπηρεσίες και τις δομές ώστε ο Ελληνικός θερμαλισμός να κατακτήσει την θέση που του αξίζει τόσο εντός της Ελλάδας όσο και στο διεθνές και παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον.
